Column: Nederlandse boer zit stil in slechtste jaar ooit, dip of trend?

Wellicht dat veel ondernemers in de agrarische sector het nog niet beseffen, maar we zijn bezig met één van de slechtste landbouwjaren ooit. De huidige graanprijzen doen weer denken aan de jaren ’90, de aardappelen zijn nog bijna gratis niet weg te geven en de bietenprijs over oogst 2014 valt waarschijnlijk 25 procent lager uit dan vorig jaar. En we kunnen doorgaan: peen zonder handel, uien onder kostprijs, melkprijs die zakt, varkensprijs die onderuit giert, eierprijzen op bodemprijzen.

Met een kostprijs die vele malen hoger is dan tien jaar terug. Denk aan het verdwijnen van de rode diesel, het openbaar veilen van pachtgrond waarbij nu meer dan 2.000 euro per ha wordt betaald, reguliere pacht van rond de 1.000 euro, stijgende arbeidskosten, enzovoort.

In het verleden hebben we dit soort situaties al eerder mee gemaakt. En dat waren tijden waarbij een grote stoet boze boeren naar Den Haag trok met hun trekkers om de boel te blokkeren, om zo een lans te breken voor een eerlijk inkomen. Oké, we hebben door de bank genomen enkele relatief goede jaren achter de rug. Vandaag de dag lijkt het echter wel of de Nederlandse boer in stilte lijdt.

Het vertrouwen in de toekomst is er nog steeds. Volgens de prognoses moeten wij met zijn allen in 2050 immers 9 miljard mensen gaan voeden. Deze lange termijnvisie kan echter wel opwaarts zijn, maar als de korte termijn liquiditeiten dat niet volhouden geraak je nooit bij de finish.

Wat mij opvalt, is dat er in andere landen in de Europese Unie wel weerstand ontstaat. Vorige week gingen de Franse boeren de straat op om te ageren tegen het gebrek aan steun door de overheid. Een belastingkantoor brandde af, snelwegen werden geblokkeerd en agrarische producten werden massaal gedumpt bij overheidsgebouwen en supermarkten. Die producten kunnen zij niet kwijt, zelfs niet voor NUL euro.

Daarmee wordt duidelijk gemaakt dat voedsel nog steeds de belangrijkste eerste levensbehoefte is voor de mensheid, maar dat de producent ervan - de boer – geen fatsoenlijke marge wordt gegund. Ter illustratie: de prijzen in de supermarkten zijn echter niet mee gezakt met de extreem lage prijzen van de boer en tuinder.

Ook Ierse boeren gingen in protest, tegen de marktdominantie (niet macht, want dat hebben ze namelijk niet. Een ieder levert vrijwillig zijn producten) van de supermarkten. Deze vinden dat de supermarktketens de prijzen naar beneden dwingen, omdat zij stunten met voedsel. Daarmee de marge zwaar onder druk zettend.

Waarom klinkt er geen weerstand vanuit de Nederlandse boerenstand. Hebben ze het nog te goed? Of zijn Nederlandse boeren niet meer zo demonstratie belust? Feit blijft dat de sector een harde landing mee maakt, na een aantal jaren van euforie. Daarmee de vraag oproepend: is er nu sprake van een dip of zijn we in een nieuwe trend beland met de Europese voedselprijzen.

Kees Maas

Bron: boerenbusiness.nl/columnisten/kees-maas/…