FUSIE DOC / DMK

Open Brief aan alle DOC-leden.

Fusie DOC / DMK

Hierbij roep ik alle leden van DOC Kaas op om 3 november naar de vergadering in Zwolle te komen en het voorstel van de Directie en de Raad van Beheer om tot een fusie met DMK te komen zeer kritisch te beoordelen.

Als ledenraadslid van DOC voor Midden- en West Nederland heb ik tegen de fusie gestemd.
De directie en de 9-koppige Raad van Beheer zijn unaniem voor en ook de 25-koppige ledenraad heeft met een zeer grote meerderheid ingestemd om het fusievoorstel aan de leden voor te leggen.
Ik ben in 98% van de besluiten die een Raad van Beheer of Ledenraad neemt loyaal aan het meerderheidsstandpunt. Zo werkt dat nu eenmaal in een democratie.
Bij dit fusievoorstel is dat toch wat anders. Het is zo fundamenteel en principieel dat ik me niet naar de meerderheid kan schikken.

Als ledenraad zijn we donderdag 6 oktober jl. voor het eerst ingelicht over de voorgenomen plannen. Op maandag 10 oktober jl.waren beide topmannen van DMK, de heren Schwaiger en Taucher, resp. de algemeen directeur en de financieel directeur, aanwezig voor een presentatie en om vragen te beantwoorden. Van beide heren heb ik een goede indruk gekregen.
Ze hebben een heldere strategie voor ogen en maakten een ambitieuze en gedreven indruk.
Ondanks mijn positieve indruk van beide topmannen heb ik een slecht gevoel bij de fusie.
Bij een fusie heb je te maken met twee groepen eigenaren die naar mijn mening alle ins en outs van elkaar moeten weten. Dat geldt in het bijzonder op het financiële vlak zoals hoe de Balans, de Winst- en Verliesrekening en het melkprijsverleden eruit ziet .Zonder dat duidelijk is hoe deze drie-eenheid eruit ziet kun je naar mijn mening niet met een fusie instemmen. Als ledenraad hebben we geen Balans gezien ondanks vragen daartoe van onze kant. Er werd slechts gezegd dat het doel is om te komen tot een Eigen Vermogen van 35-40 %.Hoever DMK van dat doel afzit was op de dag van de ledenraadpeiling, 10 oktober jl.,niet duidelijk.
Om het rendement van de fusiepartner te beoordelen is er diverse malen gevraagd wat de uitbetaalde melkprijs is van de fusiepartners Nordmilch en Humana Milchunion over 2008 tot en met 2010 inclusief toevoeging aan het Eigen Vermogen maar daar hebben we geen uitsluitsel over gekregen. Op zich lijkt mij deze financiële ‘mist’ al voldoende reden om tegen een fusie te stemmen. Je gaat niet fuseren met een tegenpartij terwijl je totaal niet weet hoe ze financieel gepresteerd hebben en hoe ze er voor staan!
Voor mij was dit op het moment van de ledenpeiling de hoofdreden om tegen te stemmen.

In de dagen erna zijn daar een aantal argumenten bijgekomen die ik u niet wil onthouden.

Een ander argument wat genoemd wordt om te fuseren is dat DMK een bredere spreiding heeft van het producten pakket.
DOC zit alleen in kaas en DMK zit in kaas, melkpoeders en diverse takken van consumentenzuivel.
Per saldo vraag ik me af of dit wel een reëel argument is. De kaasdivisie van DMK maakt voor 95% foliekaas en dit aandeel is bij DOC ongeveer 75%. In slechte tijden lijkt me de kaasdivisie van DMK dus kwetsbaarder dan die van DOC.
Wat de consumentendivisie betreft moet ik constateren dat het in Nederland al een vechtmarkt is maar dat de situatie in Duitsland voor dit segment nog veel beroerder is. In Duitsland heb je nog veel ‘molkereien’ die consumptiemelkproducten maken en elkaar op leven en dood beconcurreren. Van deze tak van DMK die 50% van haar omzet vertegenwoordigdhoeven we mijns inziens dan ook geen wonderen te verwachten.

Een ander argument waarom in mijn ogen een fusie met DMK onwenselijk is heeft te maken met de kleine 200 melkverwerkers die Duitsland nog rijk is. Er is al veel gefuseerd/gesaneerd maar er moet nog ontzettend veel gebeuren. Als je de Nederlandse zuivelwereld bekijkt is de boel aardig op orde. Er zal best nog wel eens een bedrijf gaan fuseren of failliet gaan maar in grote lijnen hebben de Nederlandse zuivelbedrijven hun zaken goed op orde.
Mijn vrees is dat straks om de haverklap een Duitse zwakke broeder bij DMK op de stoep zal staan om overgenomen te worden. Gelet op de forse groeiambitie van DMK zullen hier weer de nodige fusies/saneringen uit voort vloeien. In mijn gedachten komt al een beetje het Coberco-scenario bovendrijven. In de zeventiger en tachtiger jaren van de vorige eeuw was dit bedrijf ook een slokop als het om over te nemen bedrijven ging. Telkens weer werd er een fusie aangekondigd onder het mom van synergievoordelen en een uitbreiding van de breedtevan het productenpakket maar nimmer resulteerde dit in een sterke(re) Balans en verbetering van de melkprijs.
Dit scenario staat in mijn ogen DMK ook te wachten.

Ander punt van zorg is dat DMK de komende jaren nog veel van zijn fabrieken in Duitsland wil sluiten. Ze hebben thans 23 fabrieken en willen dat terugbrengen naar 8 fabrieken.
Het sluiten van deze fabrieken, en het elders bijbouwen van productiecapaciteit, vergt immense bedragen die mijns inziens niet uit de Balans betaald kunnen worden. Volgens de laatste (externe) informatie bedraagt het Eigen Vermogen van DMK amper 30% en voor banken is dat vaak een ondergrens die ze bij financieringen hanteren.De forse reorganisaties en investeringen in productiecapaciteit zullen mijns inziens dus regelrecht uit het melkgeld gaan komen. Dat belooft dus weinig goeds.

Op diverse internetfora en in krantenartikelen is de laatste weken veel onzin uitgekraamd over DOC. Het bedrijf zou zo goed als failliet zijn, het zou geen enkel perspectief hebben op een zelfstandig voortbestaan, de investeringen op het zuivelpark zouden hebben geleid tot het geheel verdampen van het eigen vermogen en nog meer van dit soort negatieve uitlatingen.
Wat het Eigen Vermogen betreft kan ik u melden dat deze per 1 oktober jl. 47,2% bedroeg.
DOC is dus bepaald geen armlastige coöperatie!

De directie en Raad van Beheer noemen als pluspunt voor de fusie dat er een betere investeringscapaciteit gaat ontstaan. Ik waag dat ernstig te betwijfelen. DMK kan qua melkhoeveelheid wel 6 keer zo groot zijn als DOC maar de financiële ‘vuurkracht’ van DOC kon met haar hoge eigen vermogen en hogere melkprijs nog wel eens beter zijn als die van DMK.

Ook de melkprijzen over 2010 en 2011 zijn goed.Probleem wat bij veel leden is blijven hangen zijn de melkprijzen die gerealiseerd zijn over 2008 en 2009. Men is bevreesd dat ons dit in een slecht jaar weer gaat overkomen. DOC is een mono-kaasbedrijf en dan blijf je in een slecht jaar altijd wat kwetsbaarder maar ik verwacht niet dat er ooit nog een jaar komt waar de uitschieters in melkprijs naar beneden zo groot zijn als in de jaren 2008 en 2009.
Uitsluiten kun je het natuurlijk nooit maar er zijn een aantal maatregelen genomen die de kans erop toch aanzienlijk verkleinen.

Ik ben dus geen voorstander van de fusie met DMK maar wat moet er dan gebeuren?

DOC moet per 1 januari 2016 zijn oude productielocatie gesloten hebben krachtens een convenant met de gemeente Hoogeveen en de provincie Drenthe.
Het was dande bedoeling om op het Zuivelpark tegen die tijd een tweede kaaslijn te realiseren om deels de productie van de te sluiten vestiging over te nemen en deels de totale kaasproductie uit te kunnen breiden. Sinds kort is men van mening dat dit financieel niet haalbaar is vanwege de investeringsbehoefte van ca. 150 miljoen euro voor deze tweede kaaslijn. Dit bedrag is een optelsom van de bouw van de tweede lijn, het zelf gaan versnijden en verpakken van kaas, een merkenbeleid, versterking van de commerciële infrastructuur e.d.
Op zich is dat een nieuw verhaal omdat DOC altijd zeer succesvol is geweest, op de jaren 2008 en 2009 na, zonder dat er een merkenbeleid is gevoerd, de merken die DOC maakt zijn immers eigendom van de kaashandelshuizen. Hetzelfde geldt voor het verpakken en versnijden van de kaas. Dit was een oude ambitie die nooit gerealiseerd is maar nu in de berekening wel is meegenomen.
Als besloten zou worden tot de bouw van een tweede kaaslijn inclusief aanverwante zaken, zoals uitbreiding van het pekellokaal, de pakhuizen en de investeringen bij weidochter DVN, zal de investeringsbehoefte beduidend lager uitvallen als 150 miljoen euro.
Ik ben altijd tegen de bouw van de tweede kaaslijn geweest omdat dit meer risico’s met zich meebrengt.

De kaasproductie op het zuivelpark en de oude locatie aan de Alteveerstraat zal dit jaar uitkomen op een kleine 120.000 ton.
De Raad van Beheer heeft recentelijk de plannen van de directie goedgekeurd voor een update van de eerste kaaslijn die ‘slechts’ 9 miljoen euro kost en de fabriek op het zuivelpark opwaardeert van een kaasproductie van 83.000 ton naar 96.000 ton per jaar.
Een kaasproductie van 96.000 ton is gelijk aan het verwerken van ongeveer 850 miljoen kilo melk. De Nederlandse leden/leveranciers en de Duitse leveranciers leveren thans ca. 900miljoen kilo melk per jaar.

De leden moeten perspectief hebben dat indien zij straks na 2015 meer willen produceren dat DOC deze melk dan ook afneemt.
Als optie voor een verdere opschaling en optimalisering, in plaats van de tweede kaaslijn,zou ik voorstander zijn om wat in melkpoeders te gaan doen, al dan niet in samenwerking met dochter DVN die al veel ervaring heeft met (wei)poeders en daar met goede producten een fantastisch financieel resultaat mee behaald. Een poedertoren maakt je in slechte kaastijden minder kwetsbaar. Je maakt een heel ander product wat ook veel langer te bewaren is. De jaren 2008 en 2009 hebben ons geleerd dat ook dat een belangrijk aspect is.
Vanouds is melkpoeder een product wat de concurrentie, wat prijs betreft, met kaas nooit heeft aangekund maar dat is vanaf 2007 toch wezenlijk veranderd. De Rabobank schrijft in een rapport: “De extra opbrengst voor melk die verwerkt wordt tot kaas en wei ten opzichte van poeders en boter is niet meer vanzelfsprekend. De wereldmarkt heeft vooral behoefte aan gedroogde melkproducten en daardoor zijn de opbrengsten hiervan veel dichter bij die van kaas komen te liggen” (einde citaat Rabobank)

Nog een andere optie is fuseren met FrieslandCampina. De vele kritiek op de diverse fora op dit bedrijf vind ik onbegrijpelijk. Als je ziet wat dit bedrijf de laatste jaren gepresteerd heeft dan is dat van een uitzonderlijke klasse. Als ik FC lid was zou ik buitengewoon trots zijn op mijn deelneming in dat bedrijf.
Van DOC-zijde is gezegd dat een fusie met FrieslandCampina geen optie is omdat de NMa en Brussel hier geen toestemming voor zullen geven. Mogelijk zit daar een kern van waarheid in maar laat dat maar eens onderzocht worden. Praat maar eens met FrieslandCampina hoe zij erover denken en misschien zijn er toch wel mogelijkheden. Beide bedrijven passen in mijn ogen goed bij elkaar, ze zijn beiden in financieel opzicht kerngezond.

Ondanks dat ik tegen een fusie ben zou ik twee argumenten willen aandragen die voor een fusie pleiten en dat zijn een grotere marktmacht, je positie ten opzichte van de retail zou kunnen verbeteren en het uitbouwen van markten zou meer mogelijkheden kunnen krijgen. Wat het laatste argument betreft wil ik opmerken dat we ons daar voorlopig niet te veel van voor moeten stellen omdat DMK de schaarse middelen toch eerst zoveel mogelijk zal aanwenden om een hoge mate van efficiëntie in haar fabrieken te realiseren.

Via deze open brief heb ik mijn bezorgdheid willen uiten over de voorgenomen fusie van DOC met DMK.
Ik hoop dat op 3 november de leden in groten getale aanwezig zullen zijn en zeer kritisch naar het fusievoorstel kijken. Er staat veel op het spel!
Een opkomst van minder dan 2/3 e deel van de stemmen op de eerste vergadering zou een beschamende vertoning zijn. DOC heeft 1086 eigenaren (leden) en het minste wat je als mede-eigenaar van dit fantastische bedrijf kunt doen is toch wel een bijdrage te leveren aan haar toekomst door via een stemming aan te geven welke kant het met het bedrijf uit moet.
Kom dus allen!Kunt u toch onverhoopt niet aanwezig zijn machtig dan een collega-lid om namens u te stemmen.

Ik wens u de komende dagen oneindig veel wijsheid toe en dat dit mag leiden tot een weloverwogen keuze ten bate van de toekomst van ‘onze DOC’.

Tot 3 november in Zwolle!


Met vriendelijke groet,

Wouter Verhoef, Ledenraadslid van DOC voor Midden- en West Nederland

E-mail: mtsverhoef@gmail.com