Geitenhouder Gert-Jan in dubio: vergunning aanvragen of niet?

Gert-Jan Frijters uit Gilze-Rijen is één van de tientallen boeren die de afgelopen weken bij ZLTO aanklopten voor advies. Wel of geen vergunning aanvragen voor een emissiearm stalsysteem. In de luchtwasser ziet hij geen oplossing, maar de provincie dwingt hem om die te plaatsen. Anders is hij in overtreding.

Vóór 1 oktober moet Gert-Jan (41) een vergunning hebben aangevraagd. Doet hij dat niet, dan kan hij worden bestraft bij een controle. Het is niet dat hij niets aan zijn stikstofuitstoot wil doen, maar hij wil de luchtwasser niet. 1500 melkgeiten staan er op zijn bedrijf. Al sinds 2017, toen de provincie aankondigde dat boeren een emissie-arme stal moesten krijgen, is hij aan de slag. In 2018 werden er proeven gedaan met het spraysysteem ALP. Daarmee behaalden boeren een flinke stikstofreductie. Drie jaar en duizenden euro's verder kon Gert-Jan in 2021 een 'proefstal-status' aanvragen.

Goed nieuws, zou je denken. Het Rijksinstituut RVO kijkt naar de resultaten en bepaalt uiteindelijk of het systeem werkt. Alleen is het daar zó druk en is er zo'n groot personeelstekort, dat Gert-Jan nu al twee jaar wacht op de beslissing. "Die tijd heb ik nu niet meer."Want op 1 oktober moet hij een vergunning hebben aangevraagd voor een systeem dat ook op de lijst van de overheid staat. "Met de haven in zicht glipt de spraybehandeling mij door de vingers", zegt hij. Daardoor blijft nog maar één mogelijkheid over: een luchtwasser plaatsen.

"Dat wil ik helemaal niet. Om meerdere redenen. De luchtwasser is geen oplossing voor in de stal, maar alleen bij de uitgang van de stal. Ik wil dat ook de geiten beter worden van een oplossing."En die worden met een luchtwasser alleen maar ongelukkig. De stallen van Gert-Jan zijn nu open. Die gaan alleen een paar minuten dicht als het spraymiddel zijn werk moet doen. Maar als de luchtwasser wordt geplaatst, moet hij zijn stallen volledig afsluiten. Zijn geiten opsluiten dus.Ook verliest hij de stikstofruimte die wegvalt door de luchtwasser. "Omdat ik met de luchtwasser op papier meer stikstof verminder, kan ik als het spraymiddel wél wordt goedgekeurd niet meer terug naar de open stallen. Die ruimte ben ik dan kwijt."

Over een rapport van de Wageningen Universiteit heeft hij het dan nog niet eens. Op 30 juni lieten de ministers van Stikstof en Landbouw weten dat uit onderzoek van de universiteit is gebleken dat de luchtwassers 60% minder stikstof tegenhouden dan beloofd."Ik word nu gedwongen om te kiezen voor een systeem dat niet goed werkt voor ons, niets toevoegt aan het welzijn van de geiten en heel veel geld kost. Daarbij is het nog de vraag of ik het gefinancierd kan krijgen in deze onzekere tijd. Het is een slechte keuze. Alleen maar omdat de politiek in Brabant vasthoudt aan een deadline die geen hout snijdt."

Ook na het inwinnen van advies bij ZLTO weet Gert-Jan nog niet wat hij gaat doen. Hij hoopt dat Brabant afstapt van de vergunningsplicht op 1 oktober van dit jaar. Dat geeft hem ruimte om de resultaten van de ALP af te wachten. "Want ik wil écht meewerken. Dat doe ik al vijf jaar. maar dit is geen oplossing." LEES OOK: Boeren in onzekerheid over vergunningaanvraag voor nieuwe stalsystemen