Column Sjakie: Wat lossen we op met landschapsgrond?'

Door Jack Rijlaarsdam,

Hè hè, na de langste formatieperiode ooit is er dan eindelijk een nieuw kabinet en een coalitieakkoord. In dit spoorboekje voor de komende vier jaar staan vooral populaire oneliners en idealistische wensbeelden.

Uiteraard het standaardverhaal over transitie naar kringlooplandbouw. Melkveehouderij wordt grondgebonden en kunstmest wordt vervangen door organische mest. In de praktijk wordt de aanvraag van derogatie schaamteloos gesaboteerd. Zonder derogatie wordt alle mest op eigen grond afzetten voor de meeste melkveehouders onmogelijk. Het enige struikelblok voor het vervangen van kunstmest is, zeker bij de huidige prijsvorming, het ontbreken van toestemming van de overheid.

Blikvanger is het transitiefonds van 25 miljard euro om het landelijk gebied overhoop te trekken. Doel is natuurverbetering en vergunningverlening. In een bijzin wordt nog net gemeld dat inzichtelijk wordt gemaakt wat het toekomstperspectief voor de landbouw is. Met ecologische analyses wordt vastgesteld welke maatregelen nodig zijn. Dan verwacht je dat wetenschappers opdracht krijgen metingen te verrichten en ecologen met laarzen aan de toestand van de natuur beoordelen. Mispoes, de pantoffels blijven aan, er wordt gewoon wat gekopieerd uit oude rapporten en aangevuld met aannames en modellen.

De doelstellingen uit de eerder aangenomen Wet stikstofreductie en natuurherstel (Wsn) zijn volgens het Planbureau voor de Leefomgeving onhaalbaar met de huidige techniek en buitenlandse bijdrage. De Tweede Kamer heeft ingestemd met deze wet zonder zicht op de haalbaarheid. Dit kabinet doet er nog een schepje bovenop. De pantoffels blijven aan, er wordt gewoon wat gekopieerd uit oude rapporten en aangevuld met aannames en modellen.

Er is ook goed nieuws. Nieuwe verdienmodellen worden gestimuleerd: 'biobased' bouwmateriaal, 'carbon credits' en stikstofbinding. Voor de laatste is blijkbaar nog geen hippe term bedacht. Van een echt verdienmodel zal nooit sprake zijn door het verbod op volledige staatssteun.

De term landschapsgrond wordt ook geïntroduceerd, een tussenvorm van natuur- en landbouwgrond. Kaders en spelregels zijn er nog niet. Door sommigen toch enthousiast omarmd als een oplossing. Dat wil ik graag geloven, maar ik zou graag eerst het probleem helder hebben. Dezelfde 150 pannenkoeken die eerder de onhaalbare Wsn hebben aangenomen, willen nu blijkbaar zonder zicht op de noodzaak en de uitwerking onze grond afwaarderen tot landschapsgrond.

Meer: nieuweoogst.nl/nieuws/2022/…