Henk Gommer over zijn actie tegen de kringloopwijzer

Door Femke Bakhuisen-Wiersma

‘Friesland Campina moet weer van ons zijn’

Een aantal weken geleden had nog bijna niemand van hem gehoord maar inmiddels weet vrijwel heel agrarisch Nederland wie hij is: Henk Gommer, melkveehouder uit Zevenhuizen. Hij geniet landelijke bekendheid als ‘protestboer’ en ‘kringloopwijzerweigeraar’ en houdt ondertussen nog stug vol. Tussen 20 juni en 10 juli werd zijn melk niet opgehaald, toen de RMO wel weer het erf op kwam was dit in eerste instantie niet tegen betaling van melkgeld. Begin september vindt er een hoorzitting plaats op het hoofdkantoor van Friesland Campina (FC) over twee namens hem ingediende initiatiefvoorstellen. De NMV ging bij Henk op de koffie om uit te zoeken wat zijn drive is.

We reizen af naar Zevenhuizen in de Provincie Groningen, waar we het melkveebedrijf van Henk in een prachtig landschap, gekenmerkt door houtwallen, vinden. Met zo’n 40 melkkoeien en bijbehorend jongvee boert hij hier op 28 hectare land. Het melken wordt gedaan op een Hollandse stal met drijfgrup. De koeien krijgen overdag weidegang en op stal worden ze gevoerd met een voermengwagen. Zijn ouders boerden tot zijn zesde levensjaar op een pachtboerderij in Duitsland, toen de verpachter van dat bedrijf wilde dat zij van bedrijf zouden wisselen. Omdat het in die tijd relatief betaalbaar was om zelf een bedrijf in Groningen aan te schaffen, bedankten zijn ouders voor deze ruil en kochten in plaats daarvan het bedrijf in Zevenhuizen. Henk woont hier inmiddels 48 jaar. ‘Een goede keuze’, vertelt Henk. ‘Mijn ouders hadden in al die jaren het pachtbedrijf goed ontwikkeld en de boel netjes voor elkaar. Het bedrijf waar zij mee konden ruilen was nog in slechte staat, het was indertijd wel een grote stap’. Henk is opgegroeid in een gereformeerd gezin, en ging tot zijn veertigste trouw naar de kerk. Nu achteraf bezien zegt hij: ‘Ik geloofde meer in de kerk dan in God, het was meer religie dan geloof’. In 2003 is daar verandering in gekomen. Henk ’s vader overlijdt op 65-jarige leeftijd juist op Hemelvaartsdag, dat is voor hem een teken. Dat voorjaar voerde hij nog een openhartig gesprek met zijn vader over onder andere het geloof, terwijl dergelijke gesprekken niet veel voor kwamen binnen het gezin, zeker niet met zijn vader. Het vertrouwen in God sterkt hem nu in de keuzes die hij maakt.

Op persoonlijk vlak leeft Henk bij de dag. Hij heeft geen internet of mobiele telefoon, dat vindt hij maar afleiding van het echte leven. In de keuken is wel een map te vinden met alle artikelen en stukken die over hem geschreven zijn. Familieleden brengen dat bij hem. ‘Het is heel bijzonder te merken hoe zeer mensen met je meeleven. Toen ik bezwaar maakte tegen de kringloopwijzer heb ik gewaarschuwd dat zodra ik de eerste liters in de put zou laten lopen, ik de media op de hoogte zou stellen. Al snel stond er een collega uit de buurt voor de deur die me wilde helpen. Zelfs de burgemeester roerde zich in de discussie, alleen kreeg die bewerkstelligt bij FC dat ze me wilden helpen bij het invullen van de kringloopwijzer, terwijl mijn punt juist is dat ik dat niet wil’.
Henk vertelt over de aanleiding van zijn protest: ‘Als extensieve boer is de kringloopwijzer voor mij niet relevant, toen ik vervolgens op een ledenvergadering vroeg wat er met de door mij ingevulde gegevens door FC gedaan zou worden, was het antwoord ‘Niets’. Onbegrijpelijk dat ze mij iets willen opleggen, waar vervolgens niets mee gedaan wordt en ik als melkveehouder zelf ook geen belang bij heb.
Wat mij minstens net zo erg tegen de borst stuit is de houding van FC: Melkweigering is een strafmaat die in deze situatie buitenproportioneel is. Gaat het om kwaliteitsproblemen, oké, dan vind ik dergelijke maatregelen legitiem, maar dit gaat om administratieve onenigheid. De oorspronkelijke oprichters van de coöperatie zouden zich volgens mij in hun graf omdraaien als ze hoorden dat de coöperatie om dergelijke redenen de melk van een lid laat staan. Keurentjes zei eens dat we als één familie zijn, maar wanneer één lid van die familie zo wordt behandeld met de kans om eraan stuk te gaan, is er wat mij betreft eerder sprake van een dictatuur, aldus Henk.

Ik vraag me hardop af hoe hij zo vol kan houden, het is niet niks allemaal. Meestal hebben boeren wel een grote mond als het om ideeën rondom actie en protest aankomt, maar druipen ze af als het concreet wordt of sancties dreigen. Henk vervolgt: ‘De eerste twee, drie weken waren zwaar. Het slapen ging niet geweldig en het eten had ook wel eens beter gesmaakt. Ik had het gevoel dat ik er buiten God om alleen voor stond. Bij alle keuzes die ik daarna heb moeten maken, heb ik de leiding mogen ervaren van een hoge geestelijke macht. Voor mij is dat de God van de Bijbel’.
Omdat Henk NMV-lid is belde de voorzitter, Harm Wiegersma, hem op en stelde voor om een tweetal initiatiefvoorstellen bij FC in te dienen. Dit heeft geleid tot de hoorzitting die begin september plaatsvindt, Henk is erg blij met deze weg. Ondertussen was Netwerk GRONDig afzonderlijk ook een actie gestart waarbij meer dan 500 handtekeningen voor hem ingezameld zijn. Al deze steunbetuiging doet hem goed.

Dat er meer grondslag voor zijn volharding is komt naar voren uit het feit dat hij zijn melkgeld over de maand juli doneert aan ‘Fauna Visie dierenopvang Westernieland Lollinga’ terwijl hij dit melkgeld zelf weer, zij het met een boetekorting van 25%, had kunnen beuren. In eerste instantie wilde FC al zijn melkgeld doneren aan een goed doel in China maar daar stak Henk een stokje voor. ‘Het is toch belachelijk dat ze met het idee komen mijn melkgeld naar China te sturen, alsof we daar niet genoeg geld hebben gespendeerd. Ik zei dat wanneer mijn melkgeld naar een goed doel zou gaan, ik zelf wil bepalen welk doel dat is’. Hier komt de andere drijfveer om de hoek: ‘Inmiddels was dit goede doel op de hoogte gesteld dat zij een donatie konden verwachten, dus ik heb aangegeven dat het melkgeld van juli hen blijft toekomen, daar rekenen ze op. Ik ga ze niet teleurstellen. Daarbij hoeft FC op dat geld ook geen boete van 25% in te houden, omdat die boete voor mij persoonlijk is’. Henk Gommer blijkt een man te zijn met sterke normen en waarden, die staat voor zijn principes en een hoog rechtvaardigheidsgevoel: ‘Al die regelgeving binnen FC draait helemaal niet om de leden, dat draait enkel om een organisatie die zichzelf op de borst wil kloppen. Ze willen wereldwijd aan de top staan, maar hoogmoed komt voor de val. Ik ben van mening dat de leden van de coöperatie in de toekomst weer moeten kunnen zeggen: ”Friesland Campina is van ons” ’!
Henk vertrouwt op een goede afloop. Hij hoopt dat hij met zijn strijd iets kan bewerkstelligen waar niet alleen hij, maar ook zijn collega’s wat aan hebben. Want dat zou hem gevoelsmatig nog het meeste opleveren; dat hij op deze manier een positieve bijdrage mag leveren aan de samenleving.

Zo sluiten we een ontzettend openhartig interview af. Bij deze wil ik Henk Gommer nog bedanken voor zijn medewerking en het bijzondere gesprek. Ik wens hem veel succes met zijn missie.

Bron: Artikel uit Koebont 230 (ledenblad NMV)