Fosfaatrechten worden toegekend op basis van de melkveestapel van 2 juli 2015.

Een belangrijk stukje uit de brief prikkebord.nl/topic/89912/

Toekenning van rechten
In de Meststoffenwet zal worden vastgelegd dat bedrijven alleen fosfaat mogen
produceren – en dus alleen melkvee mogen houden – als zij over voldoende
rechten beschikken. Bij de introductie van het stelsel krijgen bedrijven met
melkvee een hoeveelheid fosfaatrechten toegekend. Melkveehouders zouden
daarop kunnen anticiperen door in de periode tot de inwerkingtreding van de wet
extra melkvee aan te houden.

Om dat te voorkomen heeft het kabinet op 2 juli 2015 een brief naar de Tweede Kamer gestuurd die geldt als peildatum voor het
toekennen van fosfaatrechten. Bedrijven krijgen een hoeveelheid fosfaatrechten
toegekend die gelijk staat aan het aantal gehouden stuks melkvee op 2 juli 2015
– de datum waarop de introductie van het fosfaatrechtenstelsel aan uw Kamer is
aangekondigd – en de op de gemiddelde melkproductie per koe gebaseerde
forfaitaire fosfaatexcretie die volgt uit de Meststoffenwet (bijlage D bij de
Uitvoeringsregeling Meststoffenwet). Groei van de veestapel die na 2 juli heeft
plaatsgevonden, wordt niet vertaald in fosfaatrechten. Ik heb daarover diverse
malen in uw Kamer gezegd dat groei van de melkveestapel na 2 juli 2015 in dat
opzicht voor risico en rekening van de melkveehouder is.

Cijfers wijzen uit dat de hoeveelheid rechten die wordt uitgedeeld op basis van de
melkveestapel op 2 juli 2015 te groot is om zeker te stellen dat het
fosfaatproductieplafond niet wordt overschreden. Dat betekent dat rechten
moeten worden afgeroomd, zoals eerder – zij het om andere redenen – is gebeurd
voor varkensrechten.

In dit kader zijn de mogelijkheden verkend om voor de toekenning van
fosfaatrechten terug te grijpen op een moment vóór 2 juli 2015. Dan valt
bijvoorbeeld te denken aan de gemiddelde fosfaatproductie van melkvee op een
bedrijf in 2014, omdat in dat jaar het totale fosfaatproductieplafond werd
aangetikt maar niet werd overschreden. Uitbreiding van de melkveestapel tussen
1 januari en 2 juli 2015 zou dan niet worden vertaald in fosfaatrechten. Mede op
basis van advies van de Landsadvocaat kom ik tot de conclusie dat het juridisch
niet houdbaar is om fosfaatrechten toe te kennen op basis van het aantal
gehouden stuks melkvee op een moment vóór 2 juli 2015, en daarmee
onderscheid te maken tussen bedrijven die recent wel of niet zijn gegroeid. Vóór
de genoemde brief aan uw Kamer was namelijk voor de sector onvoldoende voorzienbaar dat voor melkvee fosfaatrechten zouden worden ingevoerd.

Er bestaan geen precedenten op basis waarvan teruggaan naar een eerdere
peildatum zou kunnen worden beargumenteerd. Omdat iedere koe gemiddeld
evenveel bijdraagt aan de nationale fosfaatproductie, kan niet aannemelijk
worden gemaakt waarom het houden van recent verworven melkvee zou moeten
leiden tot een ongunstiger uitgangspunt voor de melkveehouder. Toch
teruggrijpen op een moment vóór 2 juli 2015 maakt aanzienlijke kans bij de
rechter te stranden op de fair balance toets in het kader van artikel 1 van het
Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Ik wil dat risico, gezien de
gevolgen die het voor de sector zou hebben als dat zou leiden tot het verlies van
de derogatie, niet nemen. Er zullen daarom fosfaatrechten worden toegekend op
basis van de melkveestapel van 2 juli 2015.