Door Harm Holman,
Het is ongeveer 25 jaar geleden dat een wijze zuivelbestuurder tegen me zei: in de zuivel loopt het altijd anders dan je verwacht. Ik heb daar vaak aan moeten denken.
Op het congres van EDF in België is gesproken over de periode na 2015. De veronderstelling is dat meer wordt gemolken en dat de prijs naar beneden gaat. Ik geloof er niks van, in Europa komt maar beperkt meer melk. Als er al meer komt, dan is dat in Zuid-Amerika, USA, Oceanië of China.
Verandert er dan niks? Jawel, maar waarschijnlijk anders dan we nu verwachten. Neem Nederland. Met de komst van FrieslandCampina ontstond een stabiele situatie. Een grote, dominante coöperatie. Nu zijn er ineens meerdere sterke spelers op de markt. Arla, Bel, Fonterra.
Of het tot hogere of juist lagere melkprijzen leidt, is de vraag. Een zuivelcoöperatie heeft maar een doel: de melk van de leden te verwerken en daar zoveel mogelijk geld voor te krijgen. Om dat doel te bereiken, moeten grote coöperaties als FrieslandCampina, Arla, Fonterra en Dairy Farmers of America meer regie voeren en zich als marktleiders gaan gedragen. Maar ze hebben het allemaal zo druk met zichzelf dat ze daar niet aan toe komen. Zo spelen ze amper een rol in het ontstaan van sentiment in de markt.
Weg met mcm
Ik ben van mening dat het systeem van marktconforme melkprijs (mcm) het spelen van de rol van marktleider in de weg staat. Jarenlang is het een hartstikke goed systeem geweest. Maar nu moet je concluderen dat er gewoon meer in zit voor de Nederlandse boer. De mcm wordt vooral beïnvloed door de Duitse zuivel, maar die is te kleinschalig en versnipperd: dat geeft geen goede reflectie van de markt.
Bovendien: tot 2017 moet FrieslandCampina melk beschikbaar stellen aan anderen. Maar Arla en Fonterra willen ook boerenmelk aan zich binden. Daarmee wachten ze echt niet tot 2017. Dit geeft opwaartse druk op de te betalen melkprijs. FrieslandCampina is dan met handen en voeten gebonden aan de mcm en kan achter blijven met de melkprijs. Wat dreigt is weglopen van leden. Een tegenovergesteld effect dan wat velen verwachten van de nu voorspelde grote toename van melk.
VASTE CONTRACTPRIJZEN
Wat ook speelt: in andere landen zie je vaste contractprijzen ontstaan, zoals in Ierland. Of A -en B-prijzen, zoals in Frankrijk. Termijncontracten zijn in Nederland ook al een feit.
De uitdaging voor FrieslandCampina in dat veld is een melkprijs die sturend is, die markleiderschap mogelijk maakt en die leidt tot meer geld voor de boeren dan dat ze nu krijgen.
Kijk ik naar de andere zuivelspelers, dan verdienen met name CONO en Rouveen veel respect. CONO met haar kazen en haar positieve uitstraling en de manier waarop ze bezig zijn met duurzaamheid. Rouveen, door haar sterke positie als nichespeler.
Delta Milk moet zich nog bewijzen en het wordt interessant om te zien hoe een club als Noorderlandmelk zich ontwikkelt. Blijven ze handelen of zoeken ze onderdak bij één sterke speler. Het succes tot nu toe komt in grote mate door de succesvolle leiding. Maar Noorderlandmelk blijft kwetsbaar: alle melkgeld wordt uitgekeerd en er is geen buffer voor slechte tijden of tegenvallers.
Arla doet het ook goed, maar die laat zich niet zoveel gelegen aan de melkprijs voor de Nederlandse boer. Hoe goedkoper zij de melk inkopen, hoe beter het is voor de Deense boeren. Ik ben benieuwd of Nederlandse leveranciers echt lid kunnen en mogen worden en of er in alle landen een gelijke melkprijs komt.
Fusie DOC-RFC
Zorgelijker is de situatie bij DOC Kaas. Geen duidelijke koers. Geen sterke financiële positie en een zwabberende strategie. De koers van lage kostprijs heeft plaatsgemaakt voor verbreding en toegevoegde waarde.
De leiding heeft zeer ongelukkig geopereerd met voorstellen over de fusie. Als de fusie was doorgegaan, waren de DOC boeren volledig overgeleverd geweest aan de Duitsers en hadden ze echt helemaal niks meer te zeggen gehad. De verantwoordelijken moeten zichzelf de vraag stellen of ze nog te handhaven zijn na zo’n debacle.
Samengaan met een Nederlands bedrijf zou het beste zijn voor DOC Kaas. Waarom geen fusie met FrieslandCampina? We zitten in Nederland niet te wachten op nog meer spelers. Wat we nodig hebben is een sterke zuivel, die bereid is de rol van coöperatieve marktleider te willen spelen en die gaat voor de maximale melkprijs voor haar boeren.
Harm Holman, melkveehouder in Steenbergen
Bron: nieuweoogst.nu/
nieuweoogst.nu/_img/logo_no.gif/
Deel ook jouw kennis en inzicht
Hebben de thema's rouveen , frankrijk , melk , amerika , frieslandcampina , melkprijs , campina , ierland , fusie , delta-milk , kaas , europa , zuivel , doc-kaas , fonterra , duurzaamheid , cono , melkveehouder , arla , boer , doc , zuivelcoöperatie , coöperatie , dairy , melkgeld , coöperaties , noorderlandmelk , edf , straling en kostprijs geen geheimen voor jou? Dan kunnen we jouw kennis en inzicht goed gebruiken! Of je nu actief bijdraagt door foto's, video's, topics of reacties te plaatsen, of je zorgt er middels de stemknoppen voor dat de beste reactie naar boven borrelt.. Jouw kennis en inzicht m.b.t. de melkveehouderij kunnen deze site nét dat beetje beter maken. Maak ook een (gratis) account aan!
