Slimme mestoplossingen Dutch Dairy Challenge helpen melkveehouderij vooruit - 1

Innovatieve ideeën die een impuls geven aan de melkveehouderij. Vanuit de Dutch Dairy Challenge worden deze verder uitgewerkt en op een hoger plan gebracht. In de editie van 2024 waren er opvallend veel zienswijzen voor oplossingen rond het thema mest.

Mest verbeteren met natuurlijke processen en zonder toevoegmiddelen

Natuurlijke processen gebruiken om de kwaliteit van mest te verbeteren en warmte te winnen. Cor de Groot uit Rossum wil zo op een 'ouderwetse' manier de melkveehouderij verder helpen. Niet alleen in het beperken van het mestprobleem, maar ook in het verbeteren van de bodemkwaliteit.

De Gelderse deelnemer aan de Dutch Dairy Challenge is geen melkveehouder, zijn vader was dit wel. De Groot was eerder champignonkweker. Hij kent daardoor het belang van goede mestkwaliteit voor een vruchtbare teelt. In zijn idee, dat nog in de kinderschoenen staat, wil hij beide landbouwtakken combineren met oog voor beter dierenwelzijn.

'Het mooie van mijn plaatje is dat de kringloop rond is, van begin tot eind. Daarbij gebeurt alles via natuurlijke processen. Er zijn geen toevoegmiddelen nodig. Het is een puzzel waarvan je verschillende stukjes op basis van bekende technieken in elkaar schuift.'

Dichte vloer
De basis voor die puzzel wordt gelegd met een dichte vloer, gemaakt van gerecycled rubber met perforatiegaten. Die kan over een roostervloer worden gelegd en is comfortabel en zacht. Daar bovenop komt stro. 'De combinatie van stro en de nagenoeg dichte vloer maakt dat er geen gassen uit de put komen. Dat beperkt de uitstoot en is goed voor het stalklimaat', vertelt De Groot.

Eventueel kan op deze manier een soort vrijloopstal worden gebouwd, maar het systeem is ook in een bestaande ligboxenstal in te passen, vervolgt De Groot. 'Het idee is afkomstig van de oude grupstal. Daar werd op een eenvoudige manier vaste mest en urine gescheiden. Hier gebeurt dit volgens hetzelfde principe.'

Substraat
Het idee is dat de urine, die in de put onder de vloer wordt opgevangen, wordt ingezet als renure. Na Europese goedkeuring is dit een kunstmestvervanger. De vaste fractie met het stro wordt uit de stal gehaald en in een indooromgeving omgezet tot substraat. De broei van dit mengsel zorgt er niet alleen voor dat de gasvormige stikstof en ammoniak worden gebonden in een vaste stof, ook levert dit broeiproces warmte op. Dat kan in de vorm van warm water worden gebruikt voor een warmtenet, tuinbouw of industrie.

Het substraat dat de compostering oplevert, zit vol micro-organismen die goed zijn voor de kwaliteit van de bodem. 'Het is gemakkelijk uit te rijden, terwijl het voor een groot deel de kunstmest kan vervangen', stelt De Groot. 'In de bodem verhoogt het niet alleen het organische stofgehalte, maar verbetert ook de bodemkwaliteit. Daarmee houdt de bodem vocht beter vast. Vergelijk het met potgrond.'

Het product is volgens De Groot ook goed in te zetten voor de teelt van graan. 'Zo is met het substraat niet alleen te besparen op de kosten voor mestafzet, maar worden met de eigen stroteelt ook de kosten voor stro gedrukt. Je werkt aan een eigen kringloop.'

Natuur in balans
Het idee van Dutch Dairy Challenge-deelnemer Cor de Groot is om de stal in te richten op een diervriendelijke manier. Dikke en dunne fractie worden gescheiden vanuit het aloude principe van de grupstal. De dikke fractie wordt gebruikt om er energie uit te halen en stikstof en ammoniak te binden. Het overgebleven substraat wordt ingezet als bodemverbeteraar en om de waterkwaliteit te verbeteren.