Door JAN WILLEM ERISMAN
Ik kan mij voorstellen dat men niet meer begrijpt hoe het nou zit met stikstof. Het kabinet wil enerzijds versnellen en anderzijds de doelen voor 2030 loslaten. Ondertussen heeft de BBB een grote overwinning gehaald omdat ze tegen het stikstofbeleid zijn en krijgt een wetenschapsjournalist veel aandacht voor zijn boek De stikstoffuik, dat claimt met feiten te onderbouwen dat de hele stikstofcrisis op drijfzand berust. Is er eigenlijk wel een stikstofprobleem?
Wat is het probleem? De stikstofproblematiek is erg complex, en er spelen veel belangen in mee. Na vier jaar stikstofbeleid is er nog steeds geen duidelijkheid. Het is niet bekend wie waaraan moet voldoen, of de natuur wel voldoende beschermd wordt en hoe vergunningen voor woningbouw en duurzame energieprojecten kunnen worden verleend.
Het ontbreken van deze duidelijkheid leidt tot veel frustratie en biedt ruimte om nut en noodzaak steeds weer ter discussie te stellen. Arnout Jaspers speelt daar met De stikstoffuik dankbaar op in.
Beetje stikstof
Wat zegt Jaspers in zijn boek? Hij redeneert dat natuur niet op omvallen staat en ook niet verloren gaat door een beetje stikstof. Het buitenland ziet dat goed en hanteert een ruime norm voor nieuwe activiteiten die stikstof uitstoten. Nederland zet met de strenge regels het land op slot, met grote economische en sociale gevolgen van dien.
Norm
De oplossing volgens Jaspers: stel ruimere normen en verhoog de grens voor het toelaten van een nieuwe activiteit. Haal de kritische depositiewaarde (KDW) uit de wet en beoordeel ter plekke de natuurkwaliteit. Is die goed? Dan hoef je niets te doen. Bescherm alleen de grotere gebieden en laat ’de 75 piepkleine, onbelangrijke Natura 2000-gebieden’ los. Stikstofprobleem opgelost.
Hij gaat voorbij aan een paar belangrijke zaken. De satellietbeelden die wij al jaren gebruiken laten duidelijk zien dat Nederland een stikstof-hotspot is. Mede daardoor gaat het niet goed met de natuur in Nederland. De Natuurdoelanalyses die de provincies nu maken bevestigen dat. De Ecologische Autoriteit die die analyses beoordeelt geeft ook aan dat de stikstofneerslag naar beneden moet, naast andere maatregelen als het verhogen van waterstanden en beheer. Wij voldoen niet aan de Europese verplichting om natuur met voldoende kwaliteit in stand te houden. En, zoals Frans Timmermans zei na afloop van zijn gesprek met Caroline van der Plas: Nederland ontkomt niet aan vermindering van stikstofdruk. Niks weghalen van kleine gebieden, of afstand doen van de KDW en ook ruimere normen zit er niet in. Niet zolang we niet eerst snel en aantoonbaar de stikstofdruk hebben verminderd.
Duidelijkheid
Wat dat betreft zit er maar een ding op: lever zo snel mogelijk duidelijkheid en zorg dat boeren, industrie en anderen aan de slag gaan met het verlagen van hun stikstofuitstoot. Doe dat wel vanuit een visie. Waar willen we met de landbouw en industrie in Nederland heen? Want waar Jaspers compleet aan voorbij gaat is dat onze landbouwproductie nu ver buiten de grenzen van een gezonde leefomgeving gaat. Dan gaat het niet alleen over stikstof maar ook over klimaat, het water, de bodemkwaliteit, het landschap, geur, zoönose, dierenwelzijn en een vitaal landelijk gebied. We weten hoe we boeren kunnen helpen omschakelen naar een duurzame en rendabele landbouw. Het geld is beschikbaar, laten we aan de slag gaan.
Jan Willem Erisman is hoogleraar Milieu en Duurzaamheid aan de Universiteit Leiden
Bron: telegraaf.nl/watuzegt/1588575305/…
Deel ook jouw kennis en inzicht
Hebben de thema's timmermans , dierenwelzijn , duurzaamheid , landschap , bodemkwaliteit , stikstofbeleid , stikstofcrisis , stikstofproblematiek , stikstofuitstoot en stikstofprobleem geen geheimen voor jou? Dan kunnen we jouw kennis en inzicht goed gebruiken! Of je nu actief bijdraagt door foto's, video's, topics of reacties te plaatsen, of je zorgt er middels de stemknoppen voor dat de beste reactie naar boven borrelt.. Jouw kennis en inzicht m.b.t. de melkveehouderij kunnen deze site nét dat beetje beter maken. Maak ook een (gratis) account aan!
Laatste
Reacties
Door ARNOUT JASPERS
Het was de eerste reactie van stikstofminister Christianne van der Wal na de verkiezingsoverwinning van BBB: „Er is geen keuze.” Dat werd deze week letterlijk herhaald in de talkshow Khalid & Sophie, bij het bezoek van Frans Timmermans.
De gevestigde orde in media en politiek gelooft dit namelijk echt: dat Nederland in stikstof-lockdown zit ’omdat er geen keuze is’. Over die stikstof zo meteen, maar eerst dit: laat je nooit door een politicus vertellen dat er geen keuze is. Zodra we dat geloven, is de democratie in feite afgeschaft. In een democratie kunnen we altijd kiezen voor ander beleid. Als we dat doen, is er geen stikstofcrisis meer, maar een stikstofprobleem dat oplosbaar is zonder bouwstop, onteigeningen en paniekmaatregelen als het verbieden van wielerrondes en braderieën.
Voorstanders van dit stikstofcrisisbeleid hameren erop dat dit moet van Europa, van de wetenschap en van de rechter. Maar de Europese natuurbeschermingswet (de Habitatrichtlijn) zegt niets over stikstof. Er is veel onderzoek gedaan naar de schade door stikstof aan gevoelige natuur, die inderdaad voorkomt, maar geen enkele wetenschappelijke publicatie beweert dat de hele natuur in Nederland daardoor op omvallen staat.
Op omvallen
De politiek heeft er zelf voor gekozen om Nederland qua naleving van de Habitat-richtlijn volledig afhankelijk te maken van minder stikstof deponeren op de Natura 2000-gebieden. Geen enkel ander EU-land doet dit zo. Dat had nog niet eens de ramp hoeven zijn die het nu geworden is, als de rechters van de Raad van State dit met enige redelijkheid geïnterpreteerd hadden. Maar zij beroepen zich op het voorzorgbeginsel om – puur fictief, want berekend met computermodel AERIUS – een garantie op nul schade aan de natuur te eisen. Daarom zitten we nu vast aan een grenswaarde voor stikstof bij nieuwe vergunningen die vierduizend keer strenger is dan in Duitsland. Tienduizenden gezinnen moeten daardoor jaren langer op een huis wachten, terwijl ook een vooraanstaand wetenschapper als Erisman erkent dat dit geen merkbare verbetering van de natuur oplevert. Het is in feite een collectieve straf van de Raad van State voor de samenleving. Ook deze rechters hadden een keuze: in Duitsland heeft een actiegroep hetzelfde geprobeerd, maar die kreeg daar geen poot aan de grond bij het gerechtshof.
Er moet dus onmiddellijk een nieuwe natuurbeschermingswet worden gemaakt, zonder die obsessie met stikstof. Waarom zouden we als uitgangspunt niet de Duitse wet nemen?
Uitstoot
Dat wil niet zeggen dat er helemaal geen stikstofbeleid moet zijn, maar het dogma van de halvering van de uitstoot in 2030, of 2035, moet van tafel. De uitstoot is sinds de jaren negentig al met twee derde gedaald, en kan nog verder omlaag, in de landbouw door strikt vrijwillige uitkoop van boeren en door innovatie. Het nieuwste hightech stalsysteem haalt volgens de overheidscertificering 70% ammoniakreductie. Al zou het in de praktijk maar 50% zijn, dan nog is de veeteelt uit de brand.
Daarnaast heeft het klimaatbeleid waar dit kabinet toch al miljarden in investeert, als bijwerking dat de stikstofuitstoot omlaag gaat dankzij meer elektrische auto’s en meer CO2-arme elektriciteit uit zon-, wind- en kernenergie.
Dit kabinet gaat deze keuze voor gezond verstand niet meer maken: dat zal de kiezer straks moeten doen.
Arnout Jaspers is wetenschapsjournalist en schrijver van het boek De stikstoffuik: bol.com/nl/rnwy/…
Frisse blik
In een onthullend radiogesprek werd deze week nogmaals duidelijk hoe eenzijdig de stikstofdiscussie in ons land is gevoerd. Een Leidse hoogleraar, die tevens een belangrijke adviseur is van de Haagse politiek, moest op Radio 1 toegeven dat het met het overgrote deel van onze natuur prima gaat. Waarom de beeldvorming volstrekt anders is? Omdat het een interpretatiekwestie betreft, zo niet een woordenspel.
Columnist Ronald Plasterk schreef daar vrijdag al over. Wie het aantal natuurgebieden als vertrekpunt neemt, krijgt als uitkomst een slecht resultaat. Er zijn namelijk relatief veel kleine, versnipperde natuurgebieden waar rond natuurbehoud problemen zijn. Wie de totale oppervlakte van natuur als meetpunt neemt, krijgt een veel beter resultaat. Dat komt omdat er in het gros van de grotere natuurgebieden niets loos is.
Dit feit plaatst de polariserende taal van Haagse politici als D66-Kamerlid Tjeerd de Groot opnieuw in een kwaad daglicht. Het linkse populisme is inmiddels afgestraft door de kiezer. Niemand ontkent dat de stikstofuitstoot verder omlaag moet, net zoals het een feit is dat de uitstoot sinds 1990 al fors is gedaald. Het gaat erom in welk tempo de afbouw wordt voortgezet.
De politiek, ook de provinciale, zoekt nu een nieuw antwoord op die vraag. Essentieel zijn een frisse blik in plaats van tunnelvisie en realiteitszin, zodat ons land definitief van het slot kan.
Bron: Telegraaf
Hier zou ik graag meer over willen weten want ik heb nog geen flauw idee hoe dhr Erisman dit zo ziet?