Evaluatie melkprijsbeleid Royal A-ware (2017-2022)

1. In 2012 kondigt A-ware aan dat zij vanaf januari 2015 zelf kaas gaat produceren. De benodigde melk wil A-ware onder meer betrekken van eigen melkleveranciers.

2. Om melkleveranciers aan zich te binden probeert A-ware melkleveranciers over te halen om over te stappen naar A-ware. In een interview met Het FD zegt Jan Anker dat voor veel melkleveranciers de melkprijs van A-ware daarbij belangrijk was (afb.1)

3. In juni 2014 legt A-ware in “Kaas op de plank” haar melkprijsbeleid uit. A-ware koppelt haar melkprijs aan DOC en zal een melkprijs betalen die 1,05 cent per kg. boven de melkprijs van DOC zal liggen, bij 1,1 miljoen kg. melk (afb.2)

4. In december 2014 maakt A-ware bekend dat zij binnen twee jaar een eigen melkprijs zal hanteren, waarbij de huidige afspraken (DOC + 1,05 cent) “als basis, gegarandeerd” zullen blijven (afb. 3). Zie ook Veeteelt: “…richting potentiele leveranciers moesten we destijds beginnen met een bepaalde garantie” (afb. 4). A-ware garandeert dus dat zij in de toekomst een melkprijs zal betalen die minimaal gelijk is aan “DOC + 1,05 cent”

5. In mei 2016 maakt A-ware bekend dat zij per 1 juli 2016 een eigen melkprijs zal uitbetalen, bestaande uit een basisprijs en een aantal toeslagen. De koppeling met DOC wordt losgelaten (afb.5)

6. De melkleveranciers verwachten dat ze met de eigen melkprijs van A-ware beter af zijn dan met de koppeling aan DOC (afb.6)

7. In een interview met het Belgische tijdschrift Landbouwleven (2021) zegt Jan Anker dat hij afspraken moet nakomen, en pas iets belooft als hij zeker weet dat hij het kan uitvoeren (afb.7).

8. De vraag is nu of Jan Anker zijn belofte is nagekomen. Met andere woorden: was het verschil tussen A-ware en DOC vanaf 2017 groter dan 1,05 cent?

9. Met behulp van de melkprijsvergelijker op boerenbusiness.nl zijn voor de jaren 2017 tot en met 2022 de melkprijzen van A-ware en DOC uitgerekend, voor een melkleverancier die 1,1 miljoen kg melk levert met standaardgehalten, die niet aan weidegang doet (net als in het voorbeeld van A-ware onder punt 3).

In 2017 was het verschil 1,47 cent in het voordeel van A-ware
In 2018 was het verschil 1,42 cent in het voordeel van A-ware
In 2019 was het verschil 0,46 cent in het voordeel van A-ware
In 2020 was het verschil 0,49 cent in het voordeel van A-ware
In 2021 was het verschil 0,25 cent in het voordeel van DOC
In 2022 was het verschil 0,45 cent in het voordeel van DOC (tot en met oktober)

Conclusie

In 2017 en 2018 valt de eigen melkprijs beter uit dan “DOC + 1,05 cent”, vanaf 2019 stelt de eigen melkprijs van A-ware zwaar teleur, afgezet tegen de garantie uit 2014 (zie punt 4) en de verwachting van de melkleveranciers in 2016 (zie punt 6).

A-ware komt zijn belofte over de melkprijs vanaf 2019 dus niet na.