Keuzes Investico bepalen uitkomst stikstofcalculaties - Opinie Geesje Rotgers

Door Geesje Rotgers - Onderzoeksjournalist in de agrarische sector

'Handvol boerenbedrijven houdt Nederland op slot'. Dat is de uitkomst van het onderzoek van Investico, een platform voor onderzoeksjournalistiek op basis van berekeningen met de Aerius Calculator. De uitkomsten van Aerius Calculator zijn echter afhankelijk van wat je erin stopt.

'Handvol boerenbedrijven houdt Nederland op slot'. Dat is de uitkomst van het onderzoek van Investico, een platform voor onderzoeksjournalistiek op basis van berekeningen met de Aerius Calculator. De uitkomsten van Aerius Calculator zijn echter afhankelijk van wat je erin stopt.

Dit is typisch zo'n onderzoek waarbij de keuzes die je maakt, de uitkomsten van je onderzoek bepalen. Investico kiest ervoor om boerenbedrijven te gaan saneren. En kijkt dan hoeveel boeren het veld moeten ruimen om andere projecten mogelijk te maken. De journalisten hadden natuurlijk ook de keuze kunnen maken om een biomassaverbrander te saneren. In dat geval was het verwijderen van één centrale genoeg geweest om heel bouwend Nederland te voorzien van stikstof. Waarom heeft Investico deze optie niet doorgerekend?

Pijlen gericht op boerenbedrijven
Doordat Investico zijn pijlen richt op de boerenbedrijven, kijkt zij naar de natuurgebieden in de oostelijke helft van Nederland en naar het agrarische platteland. Een aantal natuurgebieden op het agrarische platteland zijn geselecteerd voor een doorrekening. In deze helft van Nederland bevinden zich relatief veel boeren en wordt er relatief weinig gebouwd.

Investico had natuurlijk ook kunnen kiezen voor het doorrekenen van industriële stikstofbronnen rondom natuurgebieden in de westelijke helft van Nederland. Hier wordt relatief veel gebouwd en hier zitten relatief weinig boeren. De uitkomsten van het onderzoek hadden dan anders uitgepakt. Deze keuze was ook logisch geweest, aangezien de meeste bouwstikstof nodig is in West-Nederland.

Stikstofuitstoot Shell over heel Nederland
Investico neemt het voorbeeld van de kalkoenenboer op de Veluwe, met een 'extreem hoge emissie vlakbij een natuurgebied.' Die emissie is volgens Investico 201.119 mol stikstof per jaar. Is dit extreem hoog? Het is maar waarmee je het vergelijkt. Als we kijken naar bijvoorbeeld Shell, een stuk verderop in Rotterdam, dan zien we dat dit bedrijf jaarlijks 1,75 mol per hectare uitstoot op de Veluwe. Veel meer dan de kalkoenenboer.

De kalkoenenboer in Ermelo veroorzaakt gemiddeld jaarlijks 0,799 mol stikstof per hectare op de Veluwe. Dat komt doordat deze boer heel dichtbij het gebied zit. Bij deze boer blijft de depositie echter wel beperkt tot 1 natuurgebied. Dat is anders bij de energie-industrie. Shell stoot de relatief forse hoeveelheid stikstof niet alleen uit op de Veluwe, maar op alle natuurgebieden in heel Nederland.

Het staat Investico natuurlijk vrij om ervoor te kiezen boerenbedrijven te saneren op het platteland om bouwprojecten in het stedelijke gebied vlot te trekken. En de uitkomsten eenzijdig te presenteren. Dat is dan wel een meer politieke keuze in plaats van een journalistieke.

Geesje Rotgers - Onderzoeksjournalist in de agrarische sector