Wie heeft de macht bij Cono?
Wie heeft de macht bij Cono?
Hoewel acht kritische leden van Cono Kaasmakers deels in het gelijk werden gesteld door de rechtbank van Haarlem, gaan zij zeer waarschijnlijk toch in hoger beroep tegen hun coöperatie uit Westbeemster(NH). De melkveehouders vinden dat de rechter het bestuur van de kaasfabriek te veel macht toedicht.
Ruim een jaar geleden besloot de Raad van Bestuur van Cono dat boeren die geen GMO-vrije melk (melk van koeien die voer krijgen zonder genetisch gemodificeerde organismen) leveren, minder betaald krijgen. De melk moet apart worden opgehaald, wat extra kosten met zich meebrengt. Alleen trekt Cono vier euro per honderd liter melk af van de prijs, terwijl de kosten eerder zijn vastgesteld op één euro per honderd liter. Cono trekt dus
te veel geld af, vond ook de rechter in Haarlem.
Na die uitspraak handelde Cono snel. In een interne mail aan de leden (de melkveehouders dus) wordt een eerder deels teruggedraaid besluit uit 2018 herbevestigd. Deelname aan het GMO-vrije programma is niet langer vrijwillig. 'Bij meerdere overtredingen' kan het bestuur overgaan tot melkweigering, zoals dat nu ook in de GMO-overeenkomst is vastgelegd.
Dit zal het bestuur bijvoorbeeld doen als een lid opzettelijk de voorwaarden van het programma GMO-vrij schendt', schrijft Cono.
Nijdig
De acht melkveehouders die de rechtszaak aanspanden, vinden dat
het besluit er zonder instemming van de leden doorheen is gedrukt en reageren nijdig. "Ze doen maar wat en hebben geen gevoel van wat er leeft onder de boeren", vertelt boer Jos Stuijt uit Wijdewormer. "De kaasfabriek is van de leden. Dit soort beslissingen moet voorgelegd worden aan de leden. Als dan blijkt dat de meerderheid het eens is met zo'n plan, leggen wij ons daar bij neer. Maar dat ze dit soort zaken niet in stemming durven brengen, zegt genoeg."
Marcel van der Eijk, melkveehouder
uit Twisk, vindt dat Cono niet luistert naar de leden. Ze drukken er van alles zomaar doorheen, zonder dat ze in gesprek gaan", doelt de boer onder meer op het duurzaamheidsprogramma
'Belonen op resultaat'. "Daar ben ik erg boos over. Ik ben wel blij dat de rechter ons deels gelijk heeft gegeven, maar we zijn nog niet tevreden. Er zit een verlenging aan te komen, dat kan niet anders na deze uitspraak", doelt hij op een eventueel hoger beroep. De boeren kunnen dat nog indienen tot begin januari, iets wat overigens ook voor Cono geldt.
De twee melkveehouders vertegenwoordigen,
samen met de zes anderen die de rechtszaak hebben aangespannen,
een grote groep. Van de 450 Cono-melkveehouders schatten ze in
dat ze zo'n honderd medestanders hebben. Stuijt: "Dat blijkt uit een peiling die Cono zelf heeft gedaan onder de leden en wij horen dat ook in het veld. Alleen zit niet iedere boer op veel gedoe te wachten. Dat begrijp ik, want wat wij hebben gedaan is best ingrijpend. Wij zijn Cono, die kaasfabriek
daar in Westbeemster staat er door ons. Dus eigenlijk we vallen
onze eigen club aan.
Kwaliteit
De rechtszaak draaide niet alleen om GMO-vrije melk, maar ook om het begrip 'kwaliteit'. Cono mag van de rechter melkveehouders die voldoen aan de 'kwaliteitsstandaarden van de 'melk' best een meerprijs geven. "Maar wie bepaalt wat kwaliteit is?", vraagt advocaat van de melkveehouders Dinant te Biesebeek zich af. "Als je met een melkveehouder over kwaliteit van de melk praat, gaat het over het eiwit-vetgehalte of zuurtegraad en niet over of er zonnepanelen op het dak van de schuur liggen. De melkfabrieken stellen steeds hogere eisen aan melkveehouders om melk te kunnen leveren. Er is op een gegeven moment simpelweg geen keuze meer om daar niet in mee te gaan."Steeds meer eisen voor imago"
De zaak van de acht melkveehouders in Noord-Holland staat niet op zichzelf. De boeren zijn steeds vaker ontevreden over hun eigen melkfabriek of coöperatie waar ze in zitten, merkt Te Biesebeek. Hij schreef er een artikel over met de sprekende kop
'Heeft een melkveehouder tegenwoordig een advocaat nodig voor een plus op de melkprijs?'.
"Er zijn zeven grote spelers op het gebied van melk in Nederland, die ook allemaal zijn verenigd en dus samen om tafel zitten. Zij lijken samen voor het imago richting de consument steeds meer te eisen, maar er staat te weinig tegenover. Zo'n vonnis in een rechtszaak kan daarom grote gevolgen hebben. Daarom denk ik dat we in hoger beroep een kans kunnen hebben. Rechters zijn voor zulke grote gevolgen soms wat huiverig en schuiven een echte uitspraak in eerste instantie door. De keuze voor een hoger beroep is
aan de acht boeren, die hier nog over nadenken.
Van der Eijk: "We voeren overleg, ook bijvoorbeeld over de extra juridische kosten die we moeten maken. Deze maand staat de ledenvergadering
gepland (online, vanwege corona, red.) waar we van tevoren vragen voor kunnen indienen. Dan heeft het bestuur het antwoord alweer klaar natuurlijk.
We houden ons nu gedeisd, maar deze zaak gaat zeker nog een staartje krijgen. Mensen hebben mij al gevraagd waarom ik niet overstap naar een andere melkfabriek,
maar dat is geen optie. Ik heb nog steeds een sterk gevoel bij Cono, ondanks deze situatie."
Wim Betten: 'We hebben maar één fabriek'
Algemeen directeur Wim Betten van Cono Kaasmakers reageert:
"Deze zaak kent geen winnaars. Ik zie bij de melkveehouders
vooral veel onvrede terugkomen in algemene zin. De boeren staan
al jaren onder druk, als wij dan ook nog met eisen komen, kan dat hard aankomen .
We doen het qua melkprijs al jaren beter dan concurrenten. Dat komt doordat we blijven meebewegen. Voor de belangrijke Duitse markt leveren we onze Beemsterkaas die voldoet aan de VLOG-standaard (onder meer GMO-vrij), maar we hebben maar één fabriek waar we kaas maken.
We overwegen gespreksessies te
organiseren om te kijken waar de onvrede zit. Ik zit er voor de melkveehouders. Dat de fabriek van de leden is, onderschrijf ik volledig.
Tekst: Guus Daamen
Beeld: Dick Breddels
Wilt u reageren?
redactie@agrio.nl
of tel. 0314 - 62 64 38
Bron en goedkeuring Agraaf
Hoewel acht kritische leden van Cono Kaasmakers deels in het gelijk werden gesteld door de rechtbank van Haarlem, gaan zij zeer waarschijnlijk toch in hoger beroep tegen hun coöperatie uit Westbeemster(NH). De melkveehouders vinden dat de rechter het bestuur van de kaasfabriek te veel macht toedicht.
Ruim een jaar geleden besloot de Raad van Bestuur van Cono dat boeren die geen GMO-vrije melk (melk van koeien die voer krijgen zonder genetisch gemodificeerde organismen) leveren, minder betaald krijgen. De melk moet apart worden opgehaald, wat extra kosten met zich meebrengt. Alleen trekt Cono vier euro per honderd liter melk af van de prijs, terwijl de kosten eerder zijn vastgesteld op één euro per honderd liter. Cono trekt dus
te veel geld af, vond ook de rechter in Haarlem.
Na die uitspraak handelde Cono snel. In een interne mail aan de leden (de melkveehouders dus) wordt een eerder deels teruggedraaid besluit uit 2018 herbevestigd. Deelname aan het GMO-vrije programma is niet langer vrijwillig. 'Bij meerdere overtredingen' kan het bestuur overgaan tot melkweigering, zoals dat nu ook in de GMO-overeenkomst is vastgelegd.
Dit zal het bestuur bijvoorbeeld doen als een lid opzettelijk de voorwaarden van het programma GMO-vrij schendt', schrijft Cono.
Nijdig
De acht melkveehouders die de rechtszaak aanspanden, vinden dat
het besluit er zonder instemming van de leden doorheen is gedrukt en reageren nijdig. "Ze doen maar wat en hebben geen gevoel van wat er leeft onder de boeren", vertelt boer Jos Stuijt uit Wijdewormer. "De kaasfabriek is van de leden. Dit soort beslissingen moet voorgelegd worden aan de leden. Als dan blijkt dat de meerderheid het eens is met zo'n plan, leggen wij ons daar bij neer. Maar dat ze dit soort zaken niet in stemming durven brengen, zegt genoeg."
Marcel van der Eijk, melkveehouder
uit Twisk, vindt dat Cono niet luistert naar de leden. Ze drukken er van alles zomaar doorheen, zonder dat ze in gesprek gaan", doelt de boer onder meer op het duurzaamheidsprogramma
'Belonen op resultaat'. "Daar ben ik erg boos over. Ik ben wel blij dat de rechter ons deels gelijk heeft gegeven, maar we zijn nog niet tevreden. Er zit een verlenging aan te komen, dat kan niet anders na deze uitspraak", doelt hij op een eventueel hoger beroep. De boeren kunnen dat nog indienen tot begin januari, iets wat overigens ook voor Cono geldt.
De twee melkveehouders vertegenwoordigen,
samen met de zes anderen die de rechtszaak hebben aangespannen,
een grote groep. Van de 450 Cono-melkveehouders schatten ze in
dat ze zo'n honderd medestanders hebben. Stuijt: "Dat blijkt uit een peiling die Cono zelf heeft gedaan onder de leden en wij horen dat ook in het veld. Alleen zit niet iedere boer op veel gedoe te wachten. Dat begrijp ik, want wat wij hebben gedaan is best ingrijpend. Wij zijn Cono, die kaasfabriek
daar in Westbeemster staat er door ons. Dus eigenlijk we vallen
onze eigen club aan.
Kwaliteit
De rechtszaak draaide niet alleen om GMO-vrije melk, maar ook om het begrip 'kwaliteit'. Cono mag van de rechter melkveehouders die voldoen aan de 'kwaliteitsstandaarden van de 'melk' best een meerprijs geven. "Maar wie bepaalt wat kwaliteit is?", vraagt advocaat van de melkveehouders Dinant te Biesebeek zich af. "Als je met een melkveehouder over kwaliteit van de melk praat, gaat het over het eiwit-vetgehalte of zuurtegraad en niet over of er zonnepanelen op het dak van de schuur liggen. De melkfabrieken stellen steeds hogere eisen aan melkveehouders om melk te kunnen leveren. Er is op een gegeven moment simpelweg geen keuze meer om daar niet in mee te gaan."Steeds meer eisen voor imago"
De zaak van de acht melkveehouders in Noord-Holland staat niet op zichzelf. De boeren zijn steeds vaker ontevreden over hun eigen melkfabriek of coöperatie waar ze in zitten, merkt Te Biesebeek. Hij schreef er een artikel over met de sprekende kop
'Heeft een melkveehouder tegenwoordig een advocaat nodig voor een plus op de melkprijs?'.
"Er zijn zeven grote spelers op het gebied van melk in Nederland, die ook allemaal zijn verenigd en dus samen om tafel zitten. Zij lijken samen voor het imago richting de consument steeds meer te eisen, maar er staat te weinig tegenover. Zo'n vonnis in een rechtszaak kan daarom grote gevolgen hebben. Daarom denk ik dat we in hoger beroep een kans kunnen hebben. Rechters zijn voor zulke grote gevolgen soms wat huiverig en schuiven een echte uitspraak in eerste instantie door. De keuze voor een hoger beroep is
aan de acht boeren, die hier nog over nadenken.
Van der Eijk: "We voeren overleg, ook bijvoorbeeld over de extra juridische kosten die we moeten maken. Deze maand staat de ledenvergadering
gepland (online, vanwege corona, red.) waar we van tevoren vragen voor kunnen indienen. Dan heeft het bestuur het antwoord alweer klaar natuurlijk.
We houden ons nu gedeisd, maar deze zaak gaat zeker nog een staartje krijgen. Mensen hebben mij al gevraagd waarom ik niet overstap naar een andere melkfabriek,
maar dat is geen optie. Ik heb nog steeds een sterk gevoel bij Cono, ondanks deze situatie."
Wim Betten: 'We hebben maar één fabriek'
Algemeen directeur Wim Betten van Cono Kaasmakers reageert:
"Deze zaak kent geen winnaars. Ik zie bij de melkveehouders
vooral veel onvrede terugkomen in algemene zin. De boeren staan
al jaren onder druk, als wij dan ook nog met eisen komen, kan dat hard aankomen .
We doen het qua melkprijs al jaren beter dan concurrenten. Dat komt doordat we blijven meebewegen. Voor de belangrijke Duitse markt leveren we onze Beemsterkaas die voldoet aan de VLOG-standaard (onder meer GMO-vrij), maar we hebben maar één fabriek waar we kaas maken.
We overwegen gespreksessies te
organiseren om te kijken waar de onvrede zit. Ik zit er voor de melkveehouders. Dat de fabriek van de leden is, onderschrijf ik volledig.
Tekst: Guus Daamen
Beeld: Dick Breddels
Wilt u reageren?
redactie@agrio.nl
of tel. 0314 - 62 64 38
Bron en goedkeuring Agraaf
Deel dit topic
Bijlages
(klik om te vergroten)
Deel ook jouw kennis en inzicht
De melkveehouderij staat bol van de ontwikkelingen. Elke dag worden er tientallen nieuwsberichten besproken en kennis gedeeld. Of je nu actief bijdraagt door foto's, video's, topics of reacties te plaatsen, of je zorgt er middels de stemknoppen voor dat de beste reactie naar boven borrelt.. Jouw kennis en inzicht m.b.t. de melkveehouderij kunnen deze site nét dat beetje beter maken. Maak ook een (gratis) account aan!
Reacties
Ben benieuwd hoe de uitspraak wordt van de rechter !! als er hoger beroep komt